Prof. Dr. Taner Yavuz / Sağlıklı Yaşam  / Beslenme  / Yağ, Tuz ve Şeker: Hepsi Kötü Değil
Yağ Tuz ve Şeker Hepsi Kötü Değil

Yağ, Tuz ve Şeker: Hepsi Kötü Değil

Çocukları yemeye zorlamak hiçbir işe yaramaz. Aynı şekilde yasaklamalar da. Çocuklar bir gıdanın anne babası tarafından yasaklandığını düşündüğü zaman o gıda çok daha çekici gelmeye başlıyor.

Tüm yiyecek ve içeceklerin abartılmamak kaydıyla sevilerek ve zevk alınarak tüketilmesi hem çocuklar hem de yetişkinler için önemlidir. Şekerleme ve fazla yağlı atıştırmalıklar uygun porsiyonlarda kabul edilebilir.

Aşağıda yağ, şeker ve tuz ile ilgili verilen tüm bilgiler ve beslenme önerilerini paylaşıyoruz.

Kalp Sağlığı İçin Sağlıklı Beslenmeyi Teşvik Edin

Kalp dostu beslenme alışkanlıklarını başlatmanın en iyi zamanı çocukluk çağlarıdır, ancak total yağ, doymuş yağ, trans yağ ve kolesterol kısıtlaması gibi yetişkin kişi hedefleri genellikle 2 yaşından küçük çocuklar için uygulanmaz.

Yağ Çocuklar İçin Temel Besinlerden Biridir

Çocukların gelişimi ve aktivitesi için gerekli olan enerji –kalori—yağlardan sağlanır ve katı bir şekilde kısıtlanmamalıdır.

Fazla Yağ Tüketiminin Tehlikeleri

Fazla yağ tüketimi – özellikle doymuş yağların fazla olduğu bir diyet – yaşamın ilerleyen dönemlerinde kalp hastalığı gibi sağlık problemlerine neden olabilir. Doymuş yağlar genellikle oda sıcaklığında katı haldedir ve yağlı etlerde (sığır eti, dana eti ve koyun eti) ve süt ürünlerinde (kaymaklı süt, peynir ve dondurma).

Bu sebeple 2 yaşından sonra çocuklara özellikle doymuş yağ oranı düşük gıdalar verilmelidir.

2 Yaşından Büyük Çocuklar İçin Daha Sağlıklı, Az Yağlı, Kolesterol İçeriği Düşük Gıdalar:

  • Kümes hayvanları eti
  • Balık
  • Yağsız et (ızgara, fırında veya kavrulmuş; kızartma olmamalı)
  • Yumuşak margarin (tereyağı yerine)
  • Az yağlı süt ürünleri
  • Doymuş yağ düzeyi düşük sebzeler
  • Yumurta tüketiminin sınırlandırılması

Yağlar Hakkında Genel Kurallar

Genel kural olarak çocukların diyetinde kalorinin %30’undan azı yağlardan gelmeli, yağlarında üçte birinden azı doymuş yağlar, geri kalanı oda sıcaklığında sıvı halde bulunan mısır, soya ve zeytin gibi bitkilerden elde edilen doymamış yağlar (çoklu doymamış, tekli doymamış yağlar) olmalıdır.

Bazı aileler yağ çeşitleri hakkında kafa karıştırıcı bilgiler elde edebiliyor. Genellikle hayvanlardan elde edilen yağlar doymuş yağlardır. Başlangıç olarak yapılabilecek en kolay şey ailecek tüm yağlı besinlerin tüketimini azaltmaktır.

Not: Yağlı süt 12-24 aylık çocuklar için önerilmektedir. Ancak, çocuğunuz obez veya fazla kiloluysa ya da ailenizde yüksek kolesterol veya kalp hastalığı öyküsü varsa az yağlı (%2) süt önerilir. Yağlı sütten az yağlı süte geçmeden önce doktorunuz veya diyetisyen ile mutlaka konuşun.

Çocuklara Az Tuzlu Gıdalar Verin

Sofra tuzu veya sodyum klorid bazı gıdaların lezzetini artırabilir. Ancak, bazı bireyler ve popülasyon gruplarında araştırmacılar tarafından diyet tuzu ile yüksek kan basıncı arasında bir ilişki bulunmuştur. Hipertansiyon yetişkinlerde kalp krizi ve inmelere neden olmaktadır.

Masadan Tuzluğu Kaldırın

Fazladan tuz kullanma alışkanlığı sonradan kazanılan bir alışkanlıktır. Bu yüzden, mümkün olduğunca çocuklarınıza az tuzlu gıdalar verin. Mutfakta hazırlanışı sırasında gıdalara ilave ettiğiniz tuz miktarını en aza indirin, tuz yerine tat veren otlar, baharatlar ve limon suyu kullanın. Ayrıca yemek masasından tuzluğu kaldırın ya da en azından ailecek kullanımını kısıtlayın.

İşlenmiş Gıdalardaki Sodyum Düzeylerini Kontrol Edin

İşlenmiş gıdalarda genellikle yüksek miktarlarda sodyum bulunur. Aşağıdaki gıdalarda sodyum düzeyleri için etiketlerini kontrol edin:

  • Eritme peynir
  • Hazır puding
  • Konserve sebze
  • Hazır çorba
  • Sosisli sandiviç
  • Süzme peynir
  • Salata sosu
  • Turşu
  • Bazı kahvaltılık gevrekler
  • Patates cipsi ve diğer atıştırmalıklar

Diyetteki Şeker: Tatlandırıcıdan Çok Daha Fazlası

Kalorili tatlandırıcılar früktoz, glukoz gibi basit şekerlerden sofra şekeri, şeker pekmezi, bal ve yüksek früktoz içerikli mısır şuruplarına kadar geniş bir yelpazede yer alır. Şekerin esas kullanım amacı tatlandırmak olsa da farklı kullanımları da vardır. Örneğin, koruyucu olarak kullanılabilir, gıdaların kıvamını değiştirebilir, lezzeti artırabilir ve renk verebilir.

Enerji Kaynağı Olarak Şeker

Gıdaların içinde bulunan doğal veya ilave şekerler günlük aktiviteler için gerekli kalori ihtiyacını karşılar. Seçim şansı verilirse çocukların çoğu şekerli yiyecek ve içecekleri her öğünde ister. İnsanların doğuştan şekerli tatlara yakın olduğu yapılan çalışmalarla gösterilmiştir.

Fazla Miktarda Şeker Fazla Kalori Demektir

Ebeveynler olarak şekerden alınan kalorinin hızlıca birikebildiğini, zaman içinde kilo artışına neden olabileceğini ve aynı zamanda şekerin diş çürümelerinde de rol oynayabileceğini unutmamalısınız.

Sohbete Başla
1
Hoş geldiniz. İstanbul Çocuk Kardiyoloji ile iletişime geçtiğiniz için teşekkür ederiz. 👋
Online randevu hizmetimizden yararlanabilirsiniz.