Biküspit Aort Kapak
Biküspit aort kapak, anne karnındayken aort kapağı gelişiminin normal olmaması sonucu normalde olması gereken 3 yaprakçık yerine 2 yaprakçığın olmasıdır. Her 1000 doğumdan yaklaşık 20’sini etkileyen en sık görülen doğumsal kalp hastalıklarından biridir.
Aort Kapağı Nedir?
Aort kapağı normal bir kalpte yer alan dört kapaktan biridir. Sol ventrikül ile aort atardamarı arasında bulunur. Normal bir aort kapağında kanın ileri yönde hareketine izin vermek üzere açılan ve geri dönmesini engellemek için kapanan 3 adet yaprakçık vardır.
Biküspit Aort Kapak Nedir?
Biküspit aort kapakta üç yaprakçık olması gerekirken iki adet yaprakçık bulunur ve yaprakçıklar genellikle kalınlaşmıştır.
Bu durum aort darlığı (aort stenozu) adı verilen kapaktan geçen kan akımında azalmaya ve/veya aort kapak regürjitasyonu denilen kapak yetersizliğine neden olabilir. Biküspit aort kapak ayrıca mitral stenoz gibi mitral kapak bozuklukları, aort koarktasyonu ya da hipoplastik sol kalp sendromu gibi kalbin sol tarafını tutan diğer hastalıklarla birlikte de olabilir.
Biküspit aort kapağının doğal seyri oldukça çeşitlidir. Kapak yaprakçıklarının yetersiz açılması nedeniyle doğumda ciddi aort darlığı olabilir. Aort darlığı ayrıca çocukluk çağında ve en çok 40’lı yaşlarda olmak üzere erişkin yaşlarda da gelişebilir, ya da hiçbir zaman aort kapak darlığı gelişmeyebilir. Aort kapak yetersizliği (aort regürjitasyonu) çocukluk çağı başlarında daha az görülür; ancak zamanla ortaya çıkabilir.
Biküspit Aort Kapağı Belirti ve Bulguları
- Kapakta darlık ya da yetersizlik olmadığı sürece tek başına biküspit aort kapağın belirtisi olmaz. Darlık varsa zamanla artma eğilimindedir, takibi gerekir.
- Hafif ve orta şiddette aort darlığında da çoğunlukla belirti yoktur
- Ciddi aort kapak darlığında egzersiz sırasında halsizlik, göğüs ağrısı ve bayılma
- Kritik aort darlığı olan yenidoğanlarda doğumdan günler sonra duktus arteriozusun kapanmasına bağlı akciğer ödemi gelişebilir. Klinik bulgular yenidoğan sepsisi ile karışabilir.
- Muayenede üfürüm duyulabilir
- Biküspit kapaklı çocuklarda bakteriyel endokardit riski artmıştır. Bakteriyel endokardit kan akımında bulunan bakterilerin neden olduğu kalbin iç yüzeyinin enfeksiyonudur. Kalpte kapak darlığı ya da delik olan çocuklarda kalp içindeki kan akımı bozulur, kan akımında girdap oluşur. Bu nedenle kalbin iç zarları kanın çarpmasına bağlı hasarlanır ve kalp iltihabı meydana gelir. Diş çekimi ve dolgu gibi işlemlerde veya sindirim sistemi ve solunum yolu üzerine yapılan cerrahi müdahalelerde her zaman kana bir miktar bakteri geçişi olur (bakteriyemi), kalp iltihabı da bu işlemlerden sonra ortaya çıkabilir. Bu işlemlerden önce antibiyotik kullanarak bakteriyel endokardit önlenebilir.
Biküspit Aort Kapak Tanısı
Biküspit aort kapak tek başına belirtiye yol açmaz. Muayene de “Klik” adı verilen tıklamayı andıran ekstra bir ses ve üfürüm duyulması doktoru şüphelendirir. Belirtiler çok fark edilemeyecek kadar hafif olabilir, çocukluk çağının sonlarına ve hatta yetişkin yaşlara kadar tanı gecikebilir.
Tanı ekokardiyografi ile kesinleşir. Ciddi aort darlığı varsa elektrokardiyografi de kalbin sol tarafında kalınlaşma bulguları vardır. Göğüs filminde çıkan aorta da genişleme olabilir.
Biküspit Aort Kapak Tedavisi
Tek başına biküspit aort darlığı varsa tedavi gerekmez. Ciddi aort kapak darlığı (aort stenozu) veya yetersizliği gelişmişse tedavi gerekir. Aort darlığında balon valvüloplasti, erişkin yaşta aort kapak replasmanı gerekebilir.
Biküspit Aort Kapak İzlemi
Genellikle aort kapak yetersizliği veya darlığı olmayan ya da hafif olduğu durumlarda çocuklarda herhangi egzersiz kısıtlaması gerekmez, spor yapmasına engel bir durum yoktur.
Aort darlığı yıllar içerisinde ilerleyebilir. Balon valvüloplasti ya da cerrahi olarak aort valvülotomi yapılanlarda %10-30 sıklıkla aort kapak yetersizliği gelişir. Aort darlığında %4 oranında bakteriyel endokardit gelişir. Aort kapak darlığında genel olarak mortalite yani ölüm riski %1-2’dir. Oysa kritik aort kapak darlığı olan yenidoğanlarda mortalite %10’a yaklaşır.
