Bebek ve Çocuklarda Kalp Testleri

Bebek ve çocuklarda uygulanan kalp testlerini açıklamadan önce kalp hastalıklarının görülme sıklıklığına, belirtilerine göz atalım. Doğumsal kalp hastalıkları her bin yenidoğanın 5’inde/8’inde görülmektedir. Çocuklardaki kalp hastalıkları ise genellikle yenidoğan döneminde belirti veriyor, tedavi gerekiyor. Bu noktada rutin muayenelerdeki bulgular oldukça önemli. Çocuk doktorları rutin muayeneler esnasında kalpte üfürümle, nabız düşüklüğüyle karşılaşabilir. O durumda hekiminiz çocuk kardiyolojisine sevk eder. Ancak çocukların bir kısmında kalp hastalıkları bulgu vermez ve sessiz ilerler. Ailelerin bu noktada gözden kaçırmaması gereken belirtileri aşağıda sıraladık:

• Hızlı ve zor soluk alıp verme
• Morarma
• Çarpıntı
• Devamlılığı olan ateş
• Göğüs ağrısı
• Kalp atışının aşırı hızlı, aşırı yavaş veya düzensiz olması
• Büyüme gelişme geriliği
• Çabuk yorulma, aşırı halsizlik
• Ekrem ağrısı ve eklemlerde gözlenen şişlik

Yukarıdaki durumlardan birini /birkaçını çocuğunuzda gözlemlediğinizde çocuk kardiyoloğuna götürmeniz faydalı olacaktır. Çocuk kardiyoloğu anlattığınız belirtiler üzerinden tanı için birtakım çocuk kalp testleri isteyecektir. Bazı özellikli durumlarda ileri tetkikler de istenebilmektedir. Bebek ve çocuk kalp hastalıklarının tanısında kullanılan kalp testleri şunlardır:

EKG

Doğuştan veya sonradan gelişen kalp hastalıklarının değerlendirilmesinde kullanılır. Aritmilerin tespitinde de EKG’den faydalanılır. EKG, kalbin elektriksel aktivitesinin kağıt üzerine kaydedilmesidir. Bebeğe/çocuğa herhangi bir acı vermez, oldukça kolaydır.

 EKO (Ekokardiyografi)

Kalbin yapısı, kasılması varsa da yapısal bozukluğunun (kalp kapakları ve büyük damarlardaki darlıklar, kapaklardaki yetersizlikler) tespitinde kullanılır. İşlem hızlı, acısızdır. Gerekli görülürse 2 boyutlu EKO, 3 boyutlu EKO, Doppler ve renkli Doppler’e de başvurulabilir.

FETAL EKO(Fetal Ekokardiyografi)

Anne karnındaki bebeklere yapılan kalp inceleme testidir. Böylelikle anne karnındaki bebeğin kalbinin ve damar yapılarının görüntülenmesi sağlanır. 18-23. haftalar arasında yapılması önerilir. Fetal Eko ile doğum sonrası görülebilecek belirtiler tahmin edilebilir; tespite göre hızlı, zamanında uygun tedaviler planlanabilir.

TELE (Kalp Röntgeni)

Kalp boyutu, akciğerin kanlanması ve damar gölgeleri, akciğer, omurga, göğüs kafesi kemikleri ve organ yerleşimi hakkında önemli bilgiler verir. Ancak çocuk ekokardiyografiye ulaşımın yaygınlığı sayesinde kullanımı azalmıştır.

EFOR ve Diğer Stres Testleri

Verilen ilaçlarla veya egzersizle kalp yapay olarak strese sokulur ve kalp hastalığının belirtilerine, yapılan tedavinin etkililiğine bakılır. Hatta tedavi için çizilecek yol haritasına da yardımcı olur.

Uzun Süreli EKG

Aritmilerin sıklığı ve şiddetinin tespitinde, hasta öyküsü ile ritim bozukluğu arasındaki ilişkinin tespitinde kullanılan testtir.

Holter EKG

1 ile 3 günlük kalp ritminin kaydının tutulmasında kullanılır. Sol göğsün üst kısmına yerleştirilen ritim kaydedici anlık kayıtlar alır.

Ayakta Kan Basıncı İzlemi (Tansiyon Holter)

Bu teknik çocuğun günlük yaşamında, uyku sırasında veya uyanık iken uygulanabilir. Tansiyon takibinde, çocuğa/bebeğe reçete edilen ilaç etkiliği tespitinde kullanılabilir.

Eğik Masa Testi (Tilt Table)

Kalp sağlığında bir olumsuzluk olmayan ancak bayılma atakları bulunan çocuklarda bayılma türünün ayırt edilebilmesinde kullanılan testtir. Yatay pozisyondaki çocuğun kan basıncı ve kalp hızı kaydedilir. Sonra yatan çocuğun üzerine masa konur ve masa 60-80 derece açıyla dik pozisyona getirilir. O pozisyonda 45 dakika boyunca 5 dakikada bir çocuğun tansiyon ve kalp hızı izlemi yapılır.

Kardiyak Kateter ve Anjiyo

Kalp hastalarının çoğu için tanılayıcı bir test olan anjiyokardiyografi çocuklar için de uygulanır. Tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi kasıktan girilir ve damarların içinden geçirilen kateter kalbe iletilir.

Kardiyak MR

Bazı çocuklarda bu tetkikler yapılmasına rağmen teşhis tam konulamayabilir, böyle vakalarda tam tespit için MR veya MR anjiyografi gibi yöntemler de kullanılabilir. Bu yöntem kalpten çıkan ve kalbe dönen büyük damarlar, akciğer damarları hakkında bilgi vermektedir.