Prof. Dr. Taner Yavuz / Sağlıklı Yaşam  / Beslenme  / Çocuklarda Demir İhtiyacı
Demir Eksikliği

Çocuklarda Demir İhtiyacı

Demir bitkiler, hayvanlar ve tüm canlılarda bulunan bir mineraldir. Akciğerlerden vücuda oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinin içinde bulunan hemoglobinin önemli bir parçasıdır. Demir kandaki oksijenin bağlanıp taşınması için hemoglobine destek olur. Böylece ihtiyaç olan yerlere oksijen taşınmış olur.

Demir eksikliğinde vücutta hemoglobin yapılamaz ve kırmızı kan hücreleri azalır. Doku ve organlar ihtiyaç duydukları oksijeni alamaz.

Et ve yeşil yapraklı sebzelerin tüketilmesi ile demir alınabilir. Bebek maması ve tahıllı gıdalara da demir ilavesi yapılmaktadır.

Çocukların Demir İhtiyacı Ne Kadardır?

Yaşlarına bağlı olarak çocukların ihtiyaç duyduğu demir miktarı şöyledir:

  • Anne sütü alan bebekler 4-6 aya kadar annelerinden yeterli miktarda demir alır. Genellikle bu dönemde güçlendirilmiş tahıl ve et püresi gibi zengin besinler bebeğe tanıtılır. Yeterli demir almayan bebeklere doktorları tarafından demir damlaları verilmelidir. Demir açısından zenginleştirilmiş mama verilen bebeklerde ilave demir ihtiyacı olmaz.
  • 7-12 aylık bebeklerin günlük demir ihtiyacı 11 miligramdır.
  • 1-3 yaş arası çocukların günlük demir ihiyacı 7 miligramdır. 4-8 yaş arası çocuklarda 10 miligramken 9-13 yaş arasında 8 miligramdır.
  • Ergenlik çağındaki erkek çocukların günlük 11 miligram demir alması gerekirken kızlarda bu miktar 15 miligramdır. (Adölesan çağı hızlı büyümenin olduğu ve kızların menstrüasyon başladığında aylık kaybettikleri demiri yerine koyması gereken bir dönemdir.)
  • Düzenli şekilde yoğun egzersiz yapan genç sporcularda demir kaybı daha çok olur ve diyetlerinde fazladan demir olması gerekir. Vejeteryan diyet uygulayan kişilerde de demir ilavesi ihtiyacı olabilmektedir.

Demir Eksikliği Nedir?

Demir eksikliği kişi yeterli miktarda demir alamadığında ortaya çıkar. 1-3 yaş arası çocuklar ve ergenlik çağındakiler (özellikle menstrüasyon periyotları zorlu geçen kızlar) başta olmak üzere bazı çocuklar için sorun teşkil edebilir. Menstrüasyon sırasında kaybedilen demiri karşılayacak kadar demir diyet ile alınmadığında periyotları normal olsa bile çoğu ergen kız çocuğu demir eksikliği riski altındadır.

1 yaşından sonra çocuklar demir ile zenginleştirilmiş mama kullanmadıklarından ve farkı kapatacak kadar demir içeren besinler tüketemediğinden risk altındadır.

Demir eksikliği büyümeyi etkileyebilir, öğrenme güçlüğü ve davranış problemlerine neden olabilir. Demir eksikliği düzeltilmezse demir eksikliği anemisine (vücutta kırmızı kan hücreleri sayısında azalma) yol açabilir.

Çocuğumun Yeteri Kadar Demir Almasını Nasıl Sağlayabilirim?

Çocuklar ve gençler demirin sağlıklı beslenmenin önemli bir parçasını olduğunu bilmelidir. Hayvansal kaynaklı demir vücut tarafından bitkisel kaynaklı demire göre daha kolay emilir. Demirden zengin besinler şunlardır:

  • dana eti, kümes hayvanları ve deniz mahsülleri
  • kuru fasülye ve bezelye
  • kuru meyveler
  • yeşil yapraklı sebzeler
  • demir ile zenginleştirilmiş tahıllar, ekmek ve makarna

Çocuğunuzun yeteri kadar demir almasını sağlamak için:

  • Günlük tükettikleri süt miktarını 470-710 ml ile sınırlandırın.
  • 18-24 aya kadar demir ile zenginleştirilmiş bebek tahıllarını vermeye devam edin.
  • C vitamini içeren besinlerin (domates, brokoli, portakal, çilek gibi) yanısıra demir içeren besinleri de verin. C vitamini demir emilimini artırır.
  • Yemekte kahve ve çay vermekten kaçının — ikisinde de demir emilimini azaltan tanninler bulunur.
Sohbete Başla
1
Hoş geldiniz. İstanbul Çocuk Kardiyoloji ile iletişime geçtiğiniz için teşekkür ederiz. 👋
Online randevu hizmetimizden yararlanabilirsiniz.