Prof. Dr. Taner Yavuz / Sağlıklı Yaşam  / Beslenme  / Anne Sütü Mü Mama Mı?
Anne Sütü Mü Mama Mı

Anne Sütü Mü Mama Mı?

Bebeğin beslenmesinde anne sütü mü ve mama mı seçimi yeni anne olan kişilerin alacağı en büyük kararlardan biridir.

Bebekler için en iyi seçim anne sütüdür. Anne sütü enfeksiyonlara karşı savunmayı güçlendirir, alerjileri önler ve bazı kronik hastalıklara karşı da koruyucudur.

İlk 6 ayda yalnızca anne sütü, devamında ise anne sütüne en az 12 ay devam edilmeli, anne ve bebek istekli ise daha uzun süre devam edilmelidir.

Her ne kadar tartışmasız anne sütü bebekler için en iyi beslenme seçeneği olsa da her kadın için emzirmek mümkün olmayabilir. Çoğunlukla anne sütü veya mama seçimi beslenme biçiminin konforu, yaşam şekilleri ve özel tıbbi durumlara bağlıdır.

Emziremeyen veya emzirmek istemeyen anneler için mama sağlıklı bir alternatiftir. Mamada bebeklerin büyümesi ve gelişmesi için gerekli besinler bulunur.

Bazı anneler emzirmezlerse bebekleri ile bağ kuramayacağını düşünür. Ancak gerçek şudur ki, sevgi gösteren anneler çocukları ile emzirmeseler bile daima özel bir bağ kurabilmektedir. Ve çocuğu beslemek -ne biçimde olursa olsun- bu bağı güçlendirmek için güzel fırsatlardır.

Bebeğinizi anne sütü veya mama ile beslemek kişisel bir karardır. Her iki metodun artıları ve eksilerini tartmak sizin ve bebeğiniz için hangisinin en iyi olduğuna karar vermekte yardımcı olabilir.

Anne Sütü Hakkında Her Şey

Emzirme anne be bebek için muhteşem bir deneyimdir. İdeal bir beslenme ve annelerin çok önem verdiği özel bir bağlanma deneyimidir.

Anne sütünün bazı faydaları:

Enfeksiyon ve diğer hastalıklarla savaşma: Anne sütü almış çocuklar mama ile beslenenlere göre daha az enfeksiyon geçirir ve daha az hastanede kalır. Emzirme sırasında antikorlar ve mikroplarla savaşan diğer faktörler anneden bebeğe geçer ve bağışıklık sistemini güçlendirir. Bu da bebeğin aşağıdaki bazı enfeksiyonları geçirme ihtimalini azaltır:

  • kulak enfeksiyonları
  • ishal
  • solunum sistemi enfeksiyonları
  • menenjit

Anne sütü bebeği ayrıca şunlardan da korur:

  • alerjiler
  • astım
  • diyabet
  • obezite
  • ani bebek ölüm sendromu (SIDS)

Anne sütü özellikle prematüre bebekler için oldukça faydalıdır.

Beslenme ve sindirim kolaylığı: Bebeklerin sindirim sistemi için muhteşem besin olarak anılan anne sütü komponentleri -laktoz, protein (whey ve kazein) ve yağ- yenidoğan tarafından kolaylıkla sindirilir.

Anne sütü alan bebekler mama ile beslenenlere göre sindirimle ilgili daha az zorluk yaşar. Anne sütü daha kolay sindirildiğinden anne sütü alan çocuklarda ishal ve kabızlık sorunları daha az olur.

Anne sütü yenidoğanın ihtiyaç duyduğu birçok vitamin ve mineral içerir. Tek istisna D vitaminidir. Bu nedenle anne sütü ile beslenen tüm bebeklere ilk 2 ayda D vitamini başlanmalı ve bebek yeteri kadar D vitamini ile zenginleştirilmiş mama veya süt tüketinceye kadar (1 yaşından sonra) devam edilmesini tavsiye etmektedir.

Mamalar anne sütü içeriği ile birebir eşleşmemektedir. Peki niçin? Çünkü süt her annenin bebeği için ürettiği canlı bir maddedir, bu işlemin birebir aynısı herhangi bir fabrikada yapılamaz.

Ücretsiz: Mama fiyatları hızla artarken anne sütü ücretsizdir. Sütü sağarak bebeğinize vermediğiniz sürece biberon, emzik ve diğer ücretli şeylere ihtiyacınız olmayacaktır. Anne sütü ile beslenen çocuklar daha az hasta olacağından daha az doktora gidecek, böylece ilaçlar için daha az para ödenir.

Farklı lezzetler: Emziren annelerin günlük fazladan 500 kaloriye ihtiyaçları vardır, bu da demek oluyor ki emziren anneler daha çeşitli yemelidir. Bu da bebekleri annenin yediğine bağlı olarak farklı lezzetler içeren anne sütü aracılığı ile değişik tatlar ile buluşturur. Bebekler ileride katı gıdaları daha kolay kabul ederler.

Kolaylık:

Son dakika mama aramak için koşuşturma olmaksızın anne sütü her zaman taze ve evde veya dışarda olup olmadığınıza bakmaksızın her zaman ulaşılabilirdir. Ve emziren kadınların biberon ve emzik yıkamak veya gecenin ortasında biberonu ılıtmak gibi bir derdi yoktur.
Daha zeki bebekler: Yalnızca anne sütü ile beslenen çocukların IQ seviyesinin mama ile beslenenlere göre ılımlı şekilde daha yüksek olduğu bazı çalışmalarla gösterilmiştir.

Ciltten cilde temas: Emziren anne bebekleri ile yakından bağlanma deneyimini sever. Ve ciltten cilde temas bebeğinizle aranızdaki duygusal bağı arttırır.

Anne için de faydalı: Bebeği bütünüyle besleyebilmek size bebeğinize bakabileceğinize dair güven duygusu verir. Emzirme kalori yakılması ve uterusun küçülmesine de yardımcı olur. Bu nedenle emzirme  gebelik öncesi görünüme ve kilolara hızla dönmenizi kolaylaştırır. Çalışmalar emziren annelerde meme kanseri, hipertansiyon, diyabet ve kardiyovasküler hastalık, uterus ve over kanseri riskinin daha az olduğunu göstermektedir.

Emzirme ile İlgili Zorluklar

Emzirme bazı anneler için en başından kolay olabilse de bazıları için ise zaman alabilir. Emzirme rutinine alışmak için anne ve bebeklerin sabır göstermesi gerekir.

Emzirmenin ilk birkaç hafta ila birkaç ayı içinde ki endişeler:

Kişisel rahatlık: İlk başlarda çoğu anne emzirirken kendini rahat hissetmez. Ancak düzgün bir eğitim, destek ve alıştırma ile annelerin çoğu bunun üstesinden gelir.

İlk 10 gün içinde bebeğin memeyi ağzına alması ile ağrı olması normaldir, her emzirme de ağrı bir dakikadan uzun sürmemelidir. Fakat tüm emzirme boyunca ağrınız devam ederse veya meme ve meme uçlarında yara olursa doğru olan derhal doktorunuzdan yardım almanızdır. Çoğu zaman doğru emzirme tekniği uygulanmadığınızda meydana gelir. Fakat ağrı bazen enfeksiyon gibi bir durumu da işaret edebilir.

Emzirme zamanı ve sıklığı: Emzirme özellikle bebeklerin sık beslendiği ilk zamanlarda anneler için uzun zaman alır. Bir emzirme programı veya anne sütü sağma gereksinimi bazı anneler için çalışmayı, günlük işlerini yapmayı veya seyahat etmeyi zorlaştırabilir.

Anne sütü mamaya göre daha hızlı sindirildiğinden, anne sütü alan bebeklerin mama ile beslenenlere göre daha sık beslenmesi gerekir. Yani ilk birkaç hafta kendini her 2 veya 3 saatte bir (daha fazla veya az olabilir) emzirirken bulabilir.

Diyet: Emziren kadınlar yedikleri ve içtikleri şeyler anne sütü ile bebeğe geçebildiğinden dikkatli olmalısınız. Tıpkı gebelikte olduğu gibi, balıklardan cıva içeriği yüksek olan yememeli, düşük olanların da tüketimi kısıtlı olmalıdır.

Anne alkol alırsa, küçük bir miktar anne sütü ile bebeğe geçebilir. Bebeğe alkol geçişini önlemek için bir tek alkollü içecek sonrası emzirmek için en az 2 saat beklemelidir. Kafein tüketimi günlük 300 miligramın üzerinde (yaklaşık 1-3 fincan) olmamalıdır, çünkü bazı bebeklerde yorgunluk ve irritabilite (huzursuzluk) gibi problemlere yol açabilmektedir.

Annenin hastalıkları, ilaçları ve meme cerrahisi: Bazı enfeksiyon hastalıkları, kemoterapi ya da bazı ilaçlar emzirme güvenliliğini bozabilir. Emzirme süresince bitkisel ilaç kullanımının güvenirliliğinden emin olmalısınız.

Meme küçültme gibi meme cerrahisi geçirmiş anneler süt kanalları da alınmışsa süt sağlama konusunda zorluk yaşayabilirler.

Mama Hakkında Her Şey

Bebek mamaları anne sütüne alternatif bir beslenme çeşididir. Anne sütü ile beslenen bebeklerin dahi alması gereken bazı vitaminler ve besinleri içerir.

Steril şartlarda üretilen ticari mamalar evde yapması mümkün olmayan kompleks protein, şeker, yağ ve vitamin kombinasyonları kullanarak anne sütünü taklit etmektedir. Bu yüzden, eğer bebeğinizi emzirmiyorsanız, hazır bebek mamaları kullanılmalıdır

Mamanın tercih edilmesinin nedenleri:

Kolaylık: Herhangi bir zamanda herhangi biri bebeği besleyebilir. Bu durum besleme görevini eşinizle paylaşmanıza ve besleme sürecine dahil ederek bebeğinize bağlanmasına yardım eder.

Esneklik: Biberonlar var olduğundan beri bebeğini mama ile besleyen anneler bebeğini eşine ya da bakıcıya bırakabilmektedir. Bebeğin beslenme programında süt sağmak, işleri, diğer aktivitelerinizi zamanlamaya gerek yoktur. Dışarıda emzirmek için ayrı bir yer aramanıza da gerek yoktur.

Besleme zamanı ve sıklığı: Mama anne sütüne göre daha zor sindirildiğinden mama ile beslenen bebeklerin anne sütü alanlara göre genellikle daha az sıklıkta beslenmesi gerekir.

Diyet: Mamayı tercih eden kadınların yedikleri ve içtikleri bebeklerini etkilemeyeceğinden endişe duymaları gerekmez.

Mama ile Beslemenin Zorlukları

Anne sütünde olduğu gibi mama ile beslemeye karar verirken dikkate alınması gereken bazı zorluklar vardır.

Antikor eksikliği: Anne sütünde bulunan antikorların hiçbiri mamalarda bulunmaz. Bu nedenle hiçbir mama, enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı anne sütü gibi koruyucu değildir.

Anne sütü içeriği ile eşleşemez: Mamalar bebeğin ihtiyacı değiştikçe değişen anne sütü içeriğini henüz birebir sağlayamamıştır.

Plan ve organizasyon: Anne sütü her daim bulunan, sınırsız ve doğru sıcaklıkta bebeğe sunulabilir. Oysa mamayı ihtiyacınız miktarda bulundurmalısınız. Mama ile beslemek bu nedenle planlama ve organizasyon gerektirir. Aileler mama almalı ve gece yarısı mama aramamak için her zaman elinde bulunduğundan emin olmalıdır.

Ve her zaman ihtiyaç duyulan şeyleri (biberon ve emzik gibi) temiz, kolay ulaşılabilir ve hazır halde tutmak önemlidir — aksi takdirde bebeğiniz acıkacak ve mızmızlanacaktır. 24 saat içinde 8-10 kez beslemeye hazır ve organize değilseniz çabucak bunalabilirsiniz.

Maliyet: Mama masraflı olabilir. Toz mamalar en ucuz olanlarıdır, bunları konsantre olanlar izler, en pahalısı ise beslemeye hazır halde olanlardır. Ve özel mamalar (soya ve hipoalerjenik gibi) normal mamalara göre daha pahalıdır.

Gaz ve kabızlık oluşturma ihtimali: Mama ile beslenen bebeklerde anne sütü alanlara göre daha fazla gaz ve daha az bağırsak hareketi olur.

Karar Verme

Bebeğinizi nasıl besleyeceğinize karar vermek alınması zor bir karardır. Aileniz için doğru seçimin aslında ne olduğunu bebeğiniz doğduktan sonra öğrenirsiniz.

Kadınların çoğu doğumdan önce birine karar verir ve bebekleri doğduğunda veya birkaç hafta-ay sonra fikirleri değişir. Ve çoğu kadın anne sütünün yanında destek olarak mama vermeyi tercih ederler, çünkü aileleri ve yaşam şekilleri için en iyi seçimin bu olduğunu düşünürler.

Sonuç olarak tercih yaparken artıları ve eksilerini tartmalısınız, doktorunuza danışmalısınız.

 

Sohbete Başla
1
Hoş geldiniz. İstanbul Çocuk Kardiyoloji ile iletişime geçtiğiniz için teşekkür ederiz. 👋
Online randevu hizmetimizden yararlanabilirsiniz.